کندل استیک یا نمودارهای شمعی در تحلیل تکنیکال

نمودارهای کندل استیک از جمله  ابزارهایی هستند که امروزه در دسترس معامله‌گرانِ بازارهای مالی قرار دارند. این نمودار‌ها از واحد‌هایی به نام کندل یا همان شمع ساخته شده اند و این کندل‌ها در واقع تجسمی از نوسانات قیمت هستند. معامله‌گران و به ویژه معامله‌گران روزانه (Intraday trades) از نمودارهای کندل استیک برای شناسایی الگوها و سنجش جهت کوتاه مدت قیمت استفاده می‌کنند. با این نوشته همراه باشید تا در مورد اینگونه نمودار‌ها و الگوهای آنها بیشتر بدانید. 

معنی نمودار کندل استیک (Candlestick Chart) چیست؟

نمودارهای کندل استیک تجسمی از نوسانات قیمت هستند. معامله‌گران از این نمودارها برای شناسایی الگوها و سنجش جهت کوتاه مدت قیمت استفاده می‌کنند. شکل ظاهری این نمودارها به این صورت است:

نمودارهای کندل استیک رایجترین نمودارهایی هستند که توسط معامله‌گران استفاده می‌شوند

ترکیب کندل‌ها در نمودارهای شمعی

همانطور که در تصویر بالا میبینید، یک نمودار کندل استیک از چندین میله یا کندل افقی تشکیل می‌شود. هر کندل سه قسمت دارد:

1- بدنه ((The Body

2- سایه بالایی Upper Shadow))

3- سایه پایینی (Lower Shadow)

در اغلب پلتفرم‌ها بدنه کندل‌های نمودارهای شمعی به رنگ قرمز یا سبز دیده می‌شود. هر کندل، نمایشی از یک دوره زمانی است و داده‌های مربوط به معاملات انجام شده در آن دوره را نشان می‌دهد. هر کندل از چهار داده تشکیل شده است که بدین شرح هستند:

Open - اولین معامله در طول دوره مشخص شده توسط کندل.

High - بالاترین قیمت معامله شده.

Low – پایین‌ترین قیمت معامله شده.

 Close- آخرین معامله در طول دوره مشخص شده توسط کندل.

چگونه نمودارهای کندل استیک را تجزیه و تحلیل کنیم؟

در نمودارهای کندل استیک، بدنه کندل‌ها نشان دهنده قیمت باز و بسته شدن معاملات انجام شده در طول دوره است. دانستن این موضوع برای ترید کردن با نمودارهای کندلی بسیار مهم است. معامله‌گران در این نمودارها می‌توانند با یک نگاه، محدوده قیمتی سهام یا کالای مطلوب خود را در یک دوره مشخص مشاهده کنند. همچنین رنگ بدنه کندل‌ها می‌تواند به آنها بگوید که قیمت‌ها در آن دورۀ زمانی در حال افزایش یا کاهش بوده است. 

پارامترها و اجزای تشکیل‌دهنده کندل‌های نمودارهای شمعی

در بالا و پایین بدنه کندل‌ها خطوطی عمودی به نام فیتیله یا سایه نیز وجود دارند که کمترین و بیشترین قیمتِ معاملات را نشان می‌دهند. همانطور که گفتیم بدنه کندل‌ها می‌تواند بلند یا کوتاه و قرمز یا سبز باشد. سایه‌ها نیز می‌توانند بلند یا کوتاه باشند. در کل، ترکیبی این حالت‌های مختلف سایه‌ها و کندل‌ها در یک نمودار، نشان دهنده احساس بازار نسبت به کالا یا سهام مد نظر شما است. 

الگوهای کندل استیک

نمودارهای کندل استیک، راهی عالی برای درک احساسات معامله‌گران (خرس‌ها و گاوها) و رابطه بین تقاضا و عرضه، حرص و ترس و ... هستند. منتها معامله‌گران باید دقت کنند که برای درک این موارد به شناخت الگوهای کندل استیک نیاز دارند. این الگوها هستند که به تریدرها کمک می‌کنند تا بین کندل‌های معمولی و کندل‌های مهم، تفاوت قائل شوند. 

برای درک بهتر الگوهای کندل استیک بیایید آنها را به دو گروه اصلی تقسیم کنیم: الگوهای صعودی (Bullish patterns) و الگوهای نزولی(Bearish patterns). اگر می‌خواهید نمودارهای شمعی را تجزیه و تحلیل کنید باید مهمترین الگوهای کندل استیک صعودی و نزولی را بشناسید. 

مهمترین الگوهای کندل استیک صعودی

1- الگوی چکش

چکش یک الگوی کندل استیک است که از یک کندل با بدنه کوتاه و فتیله پایینیِ بلند ساخته شده است. این الگو معمولاً در پایین یک روند نزولی قرار می‌گیرد و نشانگر این است که علیرغم فشارهای فروش، افزایش شدید خرید باعث افزایش قیمت‌ها شده است. بهتر است بدنه کندل، سبز باشد چون الگوی چکش در این صورت نسبت به حالتی که بدنۀ آن قرمز است نشان دهنده بازار گاویِ قدرتمند‌تری است. 

در سمت راست، الگوی کندل استیک چکش و در چپ  الگوی چکش معکوس را می‌بینید

2- الگوی چکش معکوس

چکش معکوس، کندلی با بدنه کوتاه و فتیله بالایی بلند است. این الگوی کندل استیک نیز معمولاً در پایین یک روند نزولی قرار می‌گیرد و نشان دهنده فشار خریدی است که به دنبال آن فشار فروش آمده است. همچنین نشان می‌دهد که خریداران به زودی بر بازار کنترل خواهند داشت. 

3- الگوی فراگیر صعودی

این یک الگوی کندل استیک دو شمعی است. کندل اول در آن، یک کندل قرمز کوتاه است که توسط یک کندل سبز بزرگ احاطه شده است. در کندل‌های روزانه، این الگو نشان دهنده یک بازار صعودی است که با وجود بازگشایی کمتر از روز قبل، خبر از صعود قیمت می‌دهد. 

4- الگوی خط پیرسینگ

خط پیرسینگ یا پیرسینگ لاین نیز الگویی دو شمعی است که یک کندل قرمز بلند و به دنبال آن یک کندل سبز بلند دارد. به علاوه، قیمت بسته شدن کندل دوم باید بالاتر از نصف بدنۀ کندل اول باشد. این الگو، نشان دهنده فشار خریدِ قوی است. 

5- الگوی ستاره صبح

این یک الگوی کندل استیک سه شمعی است که دارای یک کندل با بدنه کوتاه بین یک کندل بلندِ قرمز و یک کندل بلند سبز است. معمولاً بین کندل‌های کوتاه و بلند، همپوشانی وجود ندارد. در کل، الگوی ستاره صبح نشان دهنده کاهش فشار فروش و شروع بازار صعودی است. 

6- الگوی سه سرباز سفید

این الگوی کندل استیک نیز الگویی سه شمعی بوده و دارای سه کندل سبز با فتیله‌های کوچک است. این کندل‌ها بالاتر از روز قبل، باز و بسته می‌شوند. این الگو پس از یک روند نزولی، نشانه‌ای قوی از روند صعودی 

3) الگوی شمعی فراگیر صعودی

4) خط پیرسینگ

5) ستاره صبح

6) سه سرباز صعودی

الگوهای کندل استیک نزولی

 الگوی شوتینگ استار

شوتینگ ستار، کندلی با بدنه کوتاه و فتیلۀ بالایی بلند است. این الگوی شمعی معمولاً در بالای یک روند صعودی قرار دارد و معمولاً در قیمتی بالاتر از قیمت روز گذشته باز می‌شود. قبل از اینکه شبیه یک ستارۀ در حال سقوط شود کمی افزایش می‌یابد ولی این افزایش قیمت، پایدار نمی‌ماند. این موضوع، نشان دهنده وجود فشار فروش در بازار است. 

 الگوی مرد آویزان

مرد آویزان یک الگوی شمعی تک کندلی است و از کندلی با بدنه کوتاه و فتیله پایینی بلند ساخته شده است. معمولاً در بالای یک روند صعودی قرار دارد و نشان می‌دهد که فشارهای فروش، قوی‌تر از فشار خرید هستند. همچنین نشان می‌دهد که خرس‌ها (فروشندگان) به زوردی کنترل بازار را به دست می‌گیرند. 

 الگوی فراگیر نزولی

در ادامۀ معرفی الگوهای کندل استیک به این الگوی دو کندلی می‌رسیم. کندل اول در این الگو یک کندل سبز کوتاه است که توسط یک کندل قرمز بزرگ احاطه شده است. این الگو معمولاً در بالای یک روند صعودی رخ می‌دهد و نشان دهنده کاهش رشد بازار و شروع روند نزولیِ آتی است. معمولاً اگر کندل قرمزِ الگو، پایین‌تر قرار گیرد روند نزولی آینده قابل توجه‌تر خواهد بود. 

 الگوی ستاره عصر

ستاره عصر یا ستاره شامگاهی نیز یک الگوی کندل استیک سه شمعی است که دارای یک کندل با بدنه کوتاه بین یک کندل بلند قرمز و یک کندل بلند سبز است. معمولاً بین کندل‌های کوتاه و بلند، همپوشانی وجود ندارد. این الگو، نشانۀ معکوس شدن یک روند صعودی است و اگر کندل سوم بر دستاوردهای کندل اول غلبه کند قدرت الگو بیشتر خواهد بود. 

شماره 1) الگوی کندل استیک شوتینگ استار 2) مرد آویزان 3) فراگیر نزولی 4) ستاره شامگاهی

 الگوی سه کلاغ سیاه

این الگو نیز یک الگوی کندل استیک سه شمعی است که دارای سه کندل قرمز متوالی با فتیله‌های کوتاه است. این کندل‌ها کمتر از قیمت روز قبل باز و بسته می‌شوند. پس از یک روند صعودی، این الگو نشانه‌ای قوی از بازار نزولی قریب الوقوع است. 

کلام آخر

الگوهای کندل استیک جزء مهمی از نحوه خواندن نمودارهای کندلی هستند. در این نوشته تعدادی از مهمترینِ این الگوها را با هم مرور کردیم. چندین الگوی شمعی  دیگر نیز وجود دارد که می‌توانید خودتان آنها را یاد بگیرید و برای درک روندها و احساسات بازارها از آنها استفاده کنید.